Wilhelm Sasnal: Nie znoszę swojej polskości. Weźcie sobie ten "naród" i go zjedzcie

Pan Bronisław i Pan Wilchelm- intelektualiści XXI wieku...

Polskość jako zadany temat Wydawałoby się: tylko usiąść i pisać. A tu pustka, tylko gdzieś w oddali przetaczają się husarie i ułani, powstańcy i marszałkowie, majaczą Dzikie Pola i Jasna Góra, dziejowe misje, polskie miesiące, zwycięstwa i klęski. Zwycięstwa?

Jak wyzwolić się z tych stereotypów, które towarzyszą nam niemal od urodzenia, wzmacniane literaturą, historią, powszechnymi resentymentami? Co pozostanie z polskości, gdy odejmiemy od niej cały ten wzniosło-ponuro-śmieszny teatr niespełnionych marzeń i nieuzasadnionych rojeń? Polskość to nienormalność - takie skojarzenie narzuca mi się z bolesną uporczywością, kiedy tylko dotykam tego niechcianego tematu.
(...)
Donald Tusk, ''Polak rozłamany'', ''Znak'', 1987 rok
=====================================

 Danuta Siedzikówna ps. Inka - sanitariuszka 5 Wileńskiej Brygady AK -lat 17...
"Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba"...

Rankiem 28 sierpnia 1946 roku do pawilonu śmierci w gdańskim więzieniu wprowadzono młodziutką dziewczynę. Stanęła przy słupku, do którego zaraz ją przywiązano. Próbowano zasłonić jej oczy opaską, lecz nie pozwoliła na to.